Ingetogen en dramatisch sobere Matthäus
Door Jeanette Vergouwen
Het is voor velen een traditie: een uitvoering van de Matthäus Passion van Bach hoort er gewoon bij. Dit werk van Bach is zo veelzijdig dat het mogelijk is om het op vele manieren te vertolken. De wijze waarop de Nederlandse Bachvereniging dit doet, is apart. Elk jaar een andere dirigent met een eigen visie. In 2003 mocht Marcus Creed zijn stempel drukken op de uitvoering. In Aardenburg werd alles opgenomen door de EO radio, die deze opname uitzendt op donderdag 17 april om 20.00 uur.
Creed kent de partituur goed en zingt veel mee, maar het geheel komt iets te ingetogen over. Juist de dramatische effecten komen te weinig uit. Bovendien leek het of de musici tijdens het eerste deel te weinig geconcentreerd waren en dat leidde tot enkele ongelijkheden. Opvallend was dat het verschil tussen de volkskoren en de koralen vrij klein was. Dat ging vooral ten koste van de dramatiek en de dynamiek in de koren. De koralen werden (bijna ouderwets) gezongen met flinke fermates. Dat mag op zich geen bezwaar zijn, maar juist de afwisseling van tempi en gebruik van fermates maken de koralen boeiend.
De inbreng van de twee koren was groots. Het openingskoor en vooral het slotkoor van het tweede deel klonken open en transparant. Alles werd heel licht gehouden. In deel twee was de inleving intenser, zowel bij het koor als bij de solisten. Er waren enkele mooie obligate partijen te beluisteren (traverso en vooral de gamba).
De solistencast is dit jaar onderhevig aan enkele veranderingen. Alleen de alt, tenor en bas zingen alle uitvoeringen. In Aardenburg nam Jan Kobow de taak op zich om het lijdensverhaal te reciteren. Hij brengt het verhaal op een heel eigen wijze, vol dramatiek. Hij maakt regelmatig gebruik van rubato en durft ook te fluisteren. Kobow bezit een prachtige dictie en een mooie ronde stem.
Ook Zeppenfeld overtuigde met een emotioneel ingevulde Christuspartij. Hij zingt met een volle basstem, en wat voor een stem! Karina Gauvin heeft alles in zich om uit te groeien tot een superster. Haar stem is kristalhelder en zij maakt kleine, maar verantwoorde versieringen in haar aria’s. Het Aus Liebe was van een zeldzame schoonheid. Margriet van Reisen bezit een echte altstem met een vrij groot natuurlijk vibrato.
Zij overtuigde in de aria Erbarme dich, waarin de vioolsolo soms ontspoorde. Het recitatief Ach Golgotha met de aria Sehet lieten, mede dankzij de ragfijne inbreng van het koor, diepe indruk na. In het duet (So ist mein Jesus) met de sopraan intoneerde de alt te laag. De inbreng van tenor Beekman was mager. Hij zong hele passages onder de toon en ondanks de mooi gestoten cellobegeleiding klonk de aria Geduld niet echt mooi. Macleod zong de kleine rollen goed en overtuigde eveneens is zijn aria’s. Af en toe maakte hij gebruik van vreemde accenten en de vertragingen in zijn laatste aria’s (Komm süsses Kreuz en Mache dich ,mein Herze, rein) stonden in schril contrast met een bijna swingende contrabassist die samen met fagot, cello, orgel en theorbe een prachtige basso continuo partij verzorgde.
Een integere Matthäus Passion uitvoering waarbij de dramatiek aan de sobere kant was.
Matthäus Passion Bach
Door Koor en barokorkest van de Nederlandse Bach Vereniging, Jongenskoor St. Bavo Haarlem, Karina Gauvin, Margriet van Reisen, Kan Kobow (evangelist), Marcel Beekman, Stephan Macleod, Georg Zeppenfeld (Christus) o.l.v. Marcus Creed. Gehoord zaterdag in de Sint Baafskerk in Aardenburg. Nog te zien in Tilburg (15/4) en Naarden 16, 17, 18 en 19/4)