Matthäus Passion vol contrasten en emotie
Door Jeanette Vergouwen
De jonge dirigent Hans-Christoph Rademann slaagt erin om een Matthäus Passion van Bach te leiden die vol contrasten zit. Hij werkt enorm op de tekst en haalt de vele emoties in de aria’s en koren extra naar voor. Hij modelleert als het ware de muziek en heeft veel oog voor de details. Dat is vooral duidelijk in de aria’s, waarbij de obligate instrumentale partijen extra goed uitkomen. Opvallend is de prestatie van beide orkesten en de vele instrumentale soli. Dit levert ongekend mooie momenten op. De subtiele vertolkingen van traverso, oboe d’amore, viool en gamba zijn van hoge kwaliteit.
Interpretatieve verschillen zitten vaak in de recitatieven met bijbelteksten en de koralen. Rademann werkt echter vooral met tempoverschillen. Het eerste deel wordt gebracht in een tempo waarbij het zingen van de aria’s bijna trapeze werk wordt zonder veiligheidsnet en het tweede deel wordt gebracht in een opvallend sereen tempo, met enkele tergend langzame uitschieters. Als je dan de dynamiek, emotie en dramatiek in het werk analyseert, valt op dat Rademann een eerlijke en menselijke interpretatie geeft van een dramatisch verhaal. Een verhaal waarvan iedereen de inhoud kent en waarin de solisten in hun aria’s de meest emotionele momenten uitvergroten.
Rademann plaatst de evangelist en het BC-instrument bij uitstek, de cello, centraal. Daardoor overheerst de cellopartij soms en verflauwen de bijdragen van fagot, contrabas en orgel. De dubbelkorigheid mag mijn inziens in het eerste deel puntiger en met meer dramatiek. De koralen worden sereen en vooral erg mooi gezongen. De koren krijgen in het tweede deel een veel dynamischere invulling, waardoor enkele extreme stiltemomenten beter tot hun recht komen. Overigens wordt er erg vrij omgesprongen met vertragingen en accelerando’s.
De solistencast is niet optimaal. Wel passen de timbres mooi bij elkaar. Het vibrato is weer duidelijk terug in de barokinterpretatie. Vibrato moet kunnen, maar zowel bij de alt als bij de bas was deze te groot. Countertenor Andreas Scholl liet, wegens familieomstandigheden, twee maanden geleden verstek gaan. Dit is jammer voor vele muziekliefhebbers, die houden van strakke, mooi kleurende altustonen. Elisabeth von Magnus slaagt er niet in dit gemis te compenseren. Zij maakt te weinig gebruik van haar kopstem om echt te overtuigen. Jochen Kupfer zet een prachtige Christus neer, gevoelvol en menselijk. Evangelist Nico van der Meel moest, vanwege ziekte van tenor Ullmann, ook de twee tenoraria’s vertolken en dat was er teveel aan. Zijn stem sloeg enkele keren over en heeft niet de zacht heldere toon die ik graag bij een verteller hoor. Indrukwekkend zijn de sopraanaria Aus Liebe (Vasiljka Jezovsek) en de basaria Mache dich, mein Herze, rein (Gotthold Schwarz). Een opmerkelijke Matthäus, met vooral prachtige momenten in het tweede deel.
Matthäus Passion – van J.S. Bach – door Koor en Barokorkest van de Nederlandse Bachvereniging, Koorschool St. Bavo Haarlem en solisten o.l.v. Hans-Christoph Rademann. Gehoord op zaterdag 27 maart in de Sint Baafs in Aardenburg Nog te horen in Utrecht (30 en 31/3) en Naarden (1, 2 en 3/4).
