Monumentaal concert over leven en dood
Door Jeanette Vergouwen
11 september is en blijft een gedenkwaardige dag. Vijftien jaar geleden veranderde de wereld. Twee vliegtuigen boorden zich in de Twin Towers van het World Trade Center in New York. Er vielen honderden doden en BachPlus wilde deze gebeurtenis herdenken met een uitvoering waarin smart, tranen, angst en ook wel een beetje troost de belangrijkste ingrediënten waren. 11 september 2016 was bovendien Monumentendag. Deze twee thema’s lagen aan de basis van een monumentaal concert over leven en dood.
BachPlus opende met dit opmerkelijk concert de reeks Bachcantaten 2016 – 2017. Artistiek leider Bart Naessens blijft experimenteren en koos voor de combinatie van werken van Cimarosa en Bach.
De eerste drie delen van het Requiem aeternam van Cimarosa vormden een serene opening en gaf de vocalisten de kans om de stem los te maken. De cantate BWV 13 Meine Seufzer, meine Tränen is de meest smartelijke uit de cantatereeks die Bach schreef. Schrijnende akkoorden en onopgeloste dissonanten moeten voor koude rillingen zorgen. Er wordt gezucht, gekreund en geklaagd door de instrumenten en de zangers. De dramatische onderstreping van smart door de oboe da caccia was krachtig, de strijkers gaven met mooie boogstreken het gezucht weer en de korte aria’s werden door de solisten mooi vertolkt. Vooral de alt Clint Van der Linden overtuigde met een warme volle stem. Goed gekozen beladen intervallen zetten de tranenvloed nog dikker in de verf. Daarom klonk het harmonische slotakkoord als een troostende oplossing.
Vinciane Baudhuin speelde het bekende hoboconcert van Cimarosa. Een werk dat zowel klassieke als barokke kenmerken heeft. De vier delen (langzaam, snel, langzaam, snel) zorgen voor een afwisseling van mooie melodieën en virtuoze, snelle passages. De bezetting was aan de dunne kant, de cellopartij was erg eenvoudig, de hobo stal de show en gelukkig was de klavecimbelbegeleiding beter uitgewerkt. De somberheid in het totale concert werd even verdrongen, zeker toen de zon door de ramen van de kerk scheen.
Met Warum betrübst du dich mein Herz (BWV 138) was het klagen weer helemaal terug. Bach experimenteerde in dit werk, dat gebaseerd is op een oud Luthers koraal. Het werk is een afwisseling van recitatieven en de telkens terugkerende koraalregels. De solisten zongen hun recitatieven met spanning en overtuiging. Pas in de enige aria, gezongen door de bas, begint de hoop aan de horizon te gloren. Het slotkoraal werd meesterlijk ondersteund door een concertante orkestpartij. Een aparte uitvoering zonder spectaculaire hoogtepunten, maar dat zou ook niet passen als er gekozen is voor een dergelijk triest thema.
Bachconcerten
Werken van Cimarosa en Bach. Door BachPlus o.l.v. Bart Naessens.
Gehoord zondag 11 september in de Sint Baafs in Aardenburg